Inside be quiet!

07.02.2023

Pasta termoprzewodząca na bazie silikonu vs. ciekły metal

Przyjrzyjmy się różnicom pomiędzy pastami termoprzewodzącymi na bazie silikonu i płynnych metali oraz sposobom ich wykorzystania w celu uzyskania maksymalnej wydajności.

Każdy, kto kiedykolwiek składał komputer zastanawiał się nad tym pytaniem: Jaka jest najlepsza metoda nakładania pasty termoprzewodzącej na procesor? Na krzyż? Tylko kropelka wielkości ziarnka grochu na środku? A może próbowałeś równomiernie rozprowadzić pastę za pomocą szpatułki lub karty kredytowej?

I chociaż w tym artykule możemy nie znaleźć odpowiedzi na to pytanie, przygotowaliśmy film, w którym porównujemy najpopularniejsze metody. Pokazujemy również prawidłowe zastosowanie pasty termoprzewodzącej na bazie ciekłego metalu!

W tej chwili i tutaj odpowiemy na drugie, ważniejsze pytanie, dotyczące ciekłego metalu:

Czym jest pasta termoprzewodząca na bazie płynnego metalu i kiedy należy jej używać?

Określenie pasta termoprzewodza jest używane w odniesieniu do angielskich wyrażeń ‘thermal compound’, ‘thermal grease’, oraz ‘thermal interface material (TIM)’. Pasta może być wstępnie nakładana na podstawę chłodzenia procesora lub być w oddzielnej strzykawce. Chociaż pasty termoprzewodzące mają również zastosowania poza chłodzeniem procesora (na przykład chłodzenie GPU), skupimy się na zastosowaniu pasty na procesorach, ponieważ jest to znacznie bardziej dostępne dla wszystkich.

O ile powierzchnia procesora z daleka wygląda na gładką, o tyle pod mikroskopem łatwo pomylić ją z powierzchnią księżyca, pełną kraterów i niedoskonałości.

Te ubytki są nieuniknione ze względu na procesy produkcyjne. Powodują one jednak zatrzymywanie powietrza, gdy 2 powierzchnie są dociskane do siebie bez materiału wypełniającego. Ponieważ powietrze jest izolatorem, zadaniem pasty termoprzewodzącej jest kompensacja niedoskonałości i zapewnienie równomiernego odprowadzania ciepła na jak największej powierzchni.

Najpopularniejsze pasty termoprzewodzące i często te wstępnie nakładane składają się z oleju silikonowego i tlenku cynku, jako składników podstawowych. Produkty o wysokiej wydajności są wzbogacone cząsteczkami aluminium, srebra, miedzi, a nawet diamentu. Ma to na celu poprawę przewodności cieplnej i uzyskanie maksymalnej wydajności. Pasta termoprzewodząca na bazie silikonu, taka jak be quiet! DC2, może być używana z dowolnym chłodzeniem procesora i procesorem. Jest łatwa w aplikacji, łatwa do usunięcia, bezpieczna w użyciu i dla większości użytkowników będzie to najlepszy wybór.

Pasta termoprzewodząca na bazie ciekłego metalu ma znacznie wyższą przewodność cieplną. 

Dla przykładu, pasta na bazie ciekłego metalu be quiet! DC2 Pro ma przewodność 80 W/mK (watów na metr-kelwin), podczas gdy oparty na silikonie DC2 ma tylko 7,5 W/mK. DC2 Pro działa tak samo, jak pasty na bazie silikonu, ale dzięki wyższej przewodności użytkownicy mogą wycisnąć nieco więcej wydajności ze swojego chłodzenia, a co za tym idzie, z procesora. Overclockerzy często usuwają nawet zintegrowaną metalową osłonę procesora (IHS) i nakładają pastę bezpośrednio na matrycę. Ten proces nazywa się skalpowaniem (z ang. delidding). Ponieważ pasta termoprzewodząca na bazie ciekłego metalu ma lepsze parametry przewodzenia niż domyślny IHS, daje to nawet lepsze wyniki niż nakładanie pasty na sam procesor. Jest rzeczą oczywistą, że demontaż procesora unieważnia gwarancję i powinien być podejmowany tylko przy użyciu odpowiednich narzędzi i tylko przez zaawansowanych i doświadczonych użytkowników.

Tym bardziej, że nie jest to pozbawione ryzyka. W żadnym wypadku pasty termoprzewodzącej z płynnego metalu nie można używać z radiatorami ani podstawami chłodzenia wykonanymi z aluminium. 

Powszechne składniki pasty na bazie ciekłego metalu, takie jak gal i ind powodują silną reakcję chemiczną z aluminium, w wyniku, której metal staje się kruchy. Możliwe jest stosowanie ciekłych związków metali z miedzią, ale pasta może dyfundować do miedzi i konieczne może być drugie nałożenie. Najlepiej zastosować pastę z ciekłym metalem w połączeniu z niklowaną podstawą chłodzenia, w której warstwa niklu chroni płytę podstawy, ale również dobrze przewodzi ciepło.

Pasta termoprzewodząca na bazie ciekłego metalu nie tylko bardzo dobrze przewodzi ciepło, ale także prąd elektryczny. Oczywiste jest, że wymianę dowolnego podzespołu w komputerze należy przeprowadzać dopiero po odłączeniu zasilania. Należy też pamiętać, że wszelkie pozostałości ciekłego metalu, które mogły przedostać się na płytę główną, należy ostrożnie usunąć przed przywróceniem zasilania. Po nałożeniu i zamontowaniu chłodzenia ciekły metal twardnieje i tworzy warstwę skutecznie odprowadzającą ciepło.

W celu usunięcia pasty należy przetrzeć suchym ręcznikiem papierowym, a następnie ręcznikiem nasączonym środkiem czyszczącym (np. alkoholem izopropylowym). Dodatkowe czynności, jakie trzeba wykonać są powodem, dla którego płynna pasta termoprzewodząca jest zalecana tylko dla zaawansowanych użytkowników. Mamy jednak nadzieję, że dowiedziałeś się nieco więcej na temat tego procesu i rozumiesz, że odpowiednia aplikacja chłodzenia procesora może znacznie poprawić wydajność.

Pasta termoprzewodząca na bazie ciekłego metalu, jak DC2 Pro może być stosowana z następującymi modelami chłodzeń be quiet!:

-    Silent Loop 2
-    Pure Loop 2 FX
-    Pure Loop 2
-    Pure Loop
-    Dark Rock TR4
-    Dark Rock Elite
-    Dark Rock Pro 5
-    Dark Rock Pro 4
-    Dark Rock 4
-    Dark Rock Slim
-    Dark Rock TF 2
-    Shadow Rock TF 2
-    Shadow Rock LP

Ostatnia rada: 

Zawsze sprawdzaj, czy folia ochronna została usunięta z podstawy chłodzenia, jeśli pasta termoprzewodząca nie została już wcześniej nałożona.